SIFATI MÜŞEBBEHE صِفةُ المُشَبّهة بإسم الفاعل
SıfatI müşebbehe lazım fiilden türer. İfade ettiği mana ile devamlı sıfatlanan
kişi veya varlığı gösterir. Oysa ismi failde ise bu devamlılık şartı aranmaz.
Örneğin:
نائمٌ : uyuyan —– جالسٌ : oturan, dediğimiz zaman, uyumak veya oturmak
failin devamlı bir sıfatı değildir.
Ancak; آَريمٌ : cömert —— رحيمٌ : merhametli anlamındadır. Bu sıfatlar
devamlılık gösteriri. Yoksa arasıra cömertlik yapana آَريمٌ veya bazen
merhametli olana رحيمٌ denmez. Sıfatı müşebbehenin de değişik vezinleri
vardır..
Sık kullanılan bazı sıfatu’l müşebbehe kalıpları:
جَبَان فَعَال : korkak
نبيل فَعيل : asil
مَرِح فَعِل : neşe
أبيض – أفْعَل :beyaz
شُجَاع فُعَال : cesaret
صُلْب فُعْل : sert
شَهْم فَعْل : keskin zeka, cesare
ظَمْآن – فَعْلان :susuz
Sıfatı müşebbehenin ameli:
Sıfatı müşebbehenin mamülü çeşitli şekillerde gelebilir:
a- Fail olarak mefru gelebilir:
أَخوك حسنٌ صوتُه : Kardeşinin sesi güzeldir.
fail s. müş.
b- Muzafun ileyh olarak mecrur gelebilir:
أَخوك حسنُ الصوتِ : Kardeşin güzel seslidir.
muz. İlyh- muz.
c- Nekre olduğu durumlarda temyiz olark, marife olduğu durumlarda da
şibhi meful olarak mensub gelir.
أَخوك حسنٌ صوتاً ، حسنٌ صوتَه : Kardeşin ses olarak güzeldir
meful. temyiz.